ΚΛΩΝΟΠΟΙΗΣΗ-Η σειρά του ανθρώπου

από mpalats Κυρ Νοε 18, 2007 5:00 am

Πριν από μία εβδομάδα ανακοινώθηκε ότι Αμερικανοί επιστήμονες κατάφεραν όχι μόνο να κλωνοποιήσουν μια εκατοστή πιθήκους μακάκους, αλλά και να δημιουργήσουν από αυτά τα κλωνοποιημένα έμβρυα δύο καλλιέργειες βλαστικών κυττάρων που διαφοροποιήθηκαν, στο εργαστήριο, σε ώριμα κύτταρα του ιστού της καρδιάς και σε νευρώνες του εγκεφάλου!

Αν αυτή η συγκλονιστική είδηση επιβεβαιωθεί, τότε δεν υπάρχει πλέον κανένα επιστημονικό και τεχνικό εμπόδιο στην πραγμάτωση του ονείρου (ή μήπως του εφιάλτη;) της κλωνοποίησης του ανθρώπου.

Η είδηση ότι για πρώτη φορά πραγματοποιήθηκε η κλωνοποίηση ενός πρωτεύοντος οργανισμού, δηλαδή ενός στενότατου συγγενή μας από βιολογικής απόψεως, έκανε αμέσως τον γύρο του κόσμου και δικαίως μονοπώλησε για πολλές ημέρες το ενδιαφέρον όλων των διεθνών αλλά και των τοπικών ΜΜΕ.

Το εντυπωσιακό επιστημονικό επίτευγμα πραγματοποίησε μια ομάδα πρωτοπόρων ερευνητών που εργάζονται στο διάσημο Εθνικό Κέντρο Ερευνας Πρωτευόντων Θηλαστικών στο Ορεγκον των ΗΠΑ.

Αυτή η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον ρωσικής καταγωγής βιολόγο Σουχράτ Μιταλίποφ (Shoukharat Mitalipov), κατάφερε κάτι μοναδικό: να δημιουργήσει μέσω της τεχνικής της γενετικής κλωνοποίησης δεκάδες έμβρυα πιθήκων μακάκων (του είδους Macacus Rhesus) από κύτταρα που πήρε από το δέρμα ενός ενήλικου αρσενικού μακάκου.

Απέτυχε

Στη συνέχεια δοκίμασε να εμφυτεύσει αυτά τα κλωνοποιημένα έμβρυα στη μήτρα πιθήκων, παρένθετων μητέρων, ώστε να ολοκληρωθεί φυσιολογικά η κύησή τους. Δυστυχώς, όμως, η προσπάθειά η αυτή δεν στέφθηκε από επιτυχία.

Επιπλέον, γεγονός ακόμη πιο εντυπωσιακό, ο Μιταλίποφ και η ομάδα του ισχυρίζονται ότι κατάφεραν να εξαγάγουν από αυτά τα κλωνοποιημένα έμβρυα πιθήκων δύο σειρές από βλαστικά κύτταρα, δηλαδή αρχέγονα εμβρυϊκά κύτταρα, τα οποία μπόρεσαν να διαφοροποιήσουν στο εργαστήριο σε ώριμα καρδιακά και εγκεφαλικά κύτταρα!

Μια επίσημη και εκτενέστερη παρουσίαση όλων των τεχνικών λεπτομερειών του επιτεύγματος του Μιταλίποφ και της ομάδας του βρίσκεται ήδη σε έκθεση που έχει υποβληθεί προς δημοσίευση στο έγκριτο βρετανικό επιστημονικό περιοδικό «Nature» και αναμένεται να δημοσιευθεί μέχρι το τέλος του μήνα.

Το περιοδικό όμως, κατά την πάγια τακτική του, αρνείται να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει οποιαδήποτε σχετική πληροφορία, διατηρώντας μάλιστα το δικαίωμα να αρνηθεί τη δημοσίευση χειρογράφου επειδή το περιεχόμενό του έχει ήδη διαρρεύσει στα ΜΜΕ. Ωστόσο, η είδηση για τις εκπληκτικές ερευνητικές κατακτήσεις του Μιταλίποφ κυκλοφορούσε εδώ και μήνες μεταξύ των ειδικών.

Ηδη από τον περασμένο καλοκαίρι άρχισαν να κυκλοφορούν τα νέα για τα απίστευτα επιτεύγματα της αμερικανικής ομάδας του Ορεγκον. Πράγματι, τον Ιούλιο ο Μιταλίποφ εξέπληξε τους ειδικούς με την ανακοίνωσή του στο 7ο Διεθνές Συνέδριο για την Ερευνα των Βλαστικών Κυττάρων που έλαβε χώρα στην Αυστραλία. Εκεί, κυριολεκτικά αποθεώθηκε από τους συνέδρους μόλις ολοκλήρωσε την ομιλία του, στην οποία παρουσίασε ένα μέρος από τα αποτελέσματα των ερευνών του.

Πάντως, η είδηση δόθηκε επίσημα στη δημοσιότητα από μια έκθεση του Ινστιτούτου Προηγμένων Ερευνών του ΟΗΕ, που κυκλοφόρησε μόλις το προηγούμενο Σάββατο. Εκτοτε, διάφοροι διεθνούς κύρους ειδικοί έχουν αποφανθεί θετικά όσον αφορά την εγκυρότητα των ερευνών του Μιταλίποφ (βλ. «Ε», 14-11-2007), ο ίδιος όμως αρνήθηκε να σχολιάσει ή να δώσει διευκρινίσεις για τα αποτελέσματα των ερευνών του προτού αυτά δημοσιευθούν στο περιοδικό «Nature».

Πριν από μια δεκαετία, στις 27 Φεβρουαρίου του 1997, στο ίδιο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Nature» ανακοινώθηκε πανηγυρικά η γέννηση του πρώτου κλωνοποιημένου θηλαστικού: της διάσημης προβατίνας Ντόλι. Ομως, μόλις τρία χρόνια πριν από την ανακοίνωση της δημιουργίας της Ντόλι στο Ινστιτούτο Ρόσλιν της Σκωτίας, αρκετοί επιφανείς ειδικοί στον τομέα της τεχνητής γονιμοποίησης υποστήριζαν ότι η κλωνοποίηση ενός ενήλικου θηλαστικού, πόσω μάλλον ενός πρωτεύοντος θηλαστικού όπως είναι οι πίθηκοι ή ο άνθρωπος, ήταν τεχνικά αδύνατη και επομένως καθησύχαζαν τη συνείδησή τους υποστηρίζοντας ότι πρόκειται μάλλον για «ένα αποκύημα βιολογικής φαντασίας».

Για να κατανοήσει κανείς αυτή την εντυπωσιακή εθελοτυφλία κάποιων ειδικών πρέπει να σκεφτεί ότι η κλωνοποίηση υπήρξε για πολλούς αιώνες μια συνήθης πρακτική των γεωργών και των κηπουρών για να δημιουργούν εκλεκτές ποικιλίες φυτών.

Αρχικά, ο όρος αυτός δεν υπονοούσε καθόλου, ούτε προϋπέθετε περίπλοκες εργαστηριακές μεθόδους και ασφαλώς δεν υπέκρυπτε κάποια σκοτεινή απειλή για το μέλλον του ανθρώπινου είδους. Εξάλλου, ήταν γνωστό ότι όλοι οι μονοκύτταροι οργανισμοί -βακτήρια, μύκητες και πρωτόζωα- αναπαράγονται πάντα αφυλετικά: έρχονται στον κόσμο από τη μη φυλετική ή, αν προτιμάτε, μονογαμική κλωνοποίηση ενός μόνο οργανισμού. Ενώ οι περιπλοκότεροι οργανισμοί -αμφίβια, πτηνά, θηλαστικά- αναπαράγονται μόνο φυλετικά: η σύλληψή τους προϋποθέτει πάντα την παρουσία δύο διαφορετικών φύλων (αρσενικό - θηλυκό).

Είναι εφικτή

Από τη δεκαετία του 1950, οι επιστήμονες άρχισαν να δημιουργούν δειλά δειλά στο εργαστήριο τους πρώτους κλώνους βατράχων, για να περάσουν κατόπιν στα θηλαστικά και σήμερα στα πρωτεύοντα ζώα. Οι σύγχρονες τεχνικές της Γενετικής Μηχανικής φαίνεται πως έχουν ήδη καταστήσει εφικτή τη δυνατότητα κλωνοποίησης του ανθρώπου. Σ' εμάς τους πολίτες του 21ου αιώνα απομένει να αποφασίσουμε αν επιθυμούμε να ακολουθήσουμε αυτόν τον σκοτεινό και χωρίς επιστροφή δρόμο.

Η σύγχρονη Γενετική Μηχανική, χάρη στην τεχνική της κλωνοποίησης, κατάφερε να παρακάμψει σχεδόν όλες τις φυσιολογικές προϋποθέσεις για τη σύλληψη και την αναπαραγωγή ενός ανώτερου οργανισμού. Για παράδειγμα, για τη δημιουργία μιας κλωνοποιημένης προβατίνας, όπως η Ντόλι, οι ερευνητές αφαίρεσαν τον πυρήνα ενός μη γονιμοποιημένου ωαρίου προβατίνας ώστε να απαλλαγεί από όλα τα γονίδια που υπήρχαν μέσα σε αυτό.

Παράλληλα, πήραν ένα σωματικό κύτταρο από τον μαστό μιας άλλης ενήλικης προβατίνας και με τη βοήθεια ηλεκτρικών σπινθήρων πέτυχαν τη σύντηξη των δύο κυττάρων μέσα σε δοκιμαστικό σωλήνα.

Το ωάριο στο οποίο έχει ενσωματωθεί ο πυρήνας του σωματικού κυττάρου αρχίζει να διαιρείται και μετατρέπεται σε έμβρυο. Κατόπιν το κλωνοποιημένο έμβρυο εμφυτεύεται στη μήτρα μιας θετής μητέρας-προβατίνας και αν όλα πάνε καλά, γεννιέται ένας κλώνος, ένα πιστό αντίγραφο του ατόμου από το οποίο πήραμε το αρχικό σωματικό κύτταρο. Αυτή η τεχνική της «κλωνοποίησης με μεταφορά πυρήνα» έχει εξελιχθεί σημαντικά τις τελευταίες δεκαετίες.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 17/11/2007
[Πρέπει να είστε εγγεγραμμένοι και συνδεδεμένοι για να δείτε αυτόν το σύνδεσμο.]